देशको समृद्धको लागी किशोरीमा लगानी आवश्यक छ: मन्त्री श्रेष्ठ

पोखरा- सुखी नेपाली र समृद्ध नेपाल निर्माणको लागि आजका किशोरीहरुमा लगानी गरेमात्र सम्भव रहेको गण्डकी प्रदेश सरकारका कृषि, भुमि र सहकारी मन्त्री पदमा जिसि श्रेष्ठले बताउनु भएको हो । जागृति बाल तथा युवा सरोकार नेपालले क्यान्नलनको सहयोगमा मध्यबिन्दु नगरपालिकामा संचालित किशोरी सशक्तीकरण कार्यक्रमका साथी शिक्षकहरुसग प्रदेश सरकारको मन्त्रीसग अन्तरकृया र छलफलको लागि आयोजना गरिएको कार्यक्रममा सो कुरा बताउनु भएको हो ।
सो छलफल र अन्तरकृया कार्यक्रममा ३० जना किशोरीहरुले आफुहरुले काम गर्दाका दौरानका अनुभव, चुनौती र सम्भावनाका विषय ध्यानाकर्षण गराए । किशोरीको टोलीले मन्त्रीलाई प्रदेश सरकारले बालिका लक्षित गर्नुपर्ने १४ बुँदे ध्यानाकर्षण पत्र पेश गरेका थिए । ध्यानाकर्षण पत्रमा कृषिको आधुनिकिकरण, बिषादी रहित कृषिको अवलम्बन, दिवा खाजा र पोषणको लागि बिधालयमा कृषि र करेसावारि निर्माणको कार्यक्रम, पाठयक्रम निर्माण गरि श्रम सस्कृतीको बिकासको लागि र बालिकाका अन्य सवालहरु छ्लफल गरि हस्तान्तरण गरिएको किशोरी अभियन्ता लक्ष्मी रिजालले बताईन् ।

ध्यानाकर्षण पत्र पश्चात मन्त्रीज्युले प्रदेश सरकारले समग्र प्रदेशलाई कृषिमा आत्मनिर्भर हुने गरि काम गरिरहेको र बिषादी रहित खानपान र अर्गानिक कृषिको लागि नितिगत प्रवन्ध सहित अगाडी बढियको उहाँले बताउनु भयो । किशोरीहरुसग छलफलको फरक प्रसङ्गमा आफू किशोरी हुँदा यसरी तालिम, गोष्ठीहरु नहुने र निकै समस्याका साथ आफ्नो अध्ययन पूरा गरेर संघर्षका बाबजुद यो स्थानसम्म आईपुगेको कथा भन्दै सवै छोरीहरु सक्षम हुनको लागि आफ्नो अध्ययन र सिकाई निरन्तरताको लागि समेत अनुरोध गर्नुभयो ।
महिलाहरु घरमा, चुको चौल्हामा मात्र हैन अब देशको हरेक स्थानमा नेतृत्व गर्न सक्ने हुँदा जग बलियोको लागि पनि आजका छोरिहरुमा लगानी आवश्यकता रहेको उहाँले बताउनुभयो । नवलपुरका किशोरीहरुले मन्त्रीलाई हस्तान्तरण गरेका बुदाहरु यसप्रकार रहेको छ ।
१. सर्वप्रथम नवलपुर जिल्लाबाट प्रदेश सभामा माननीयको रुपमा उपस्थित भै, हाल प्रदेश सरकारको महत्वपूर्ण मन्त्रालयको नेतृत्व गर्नुभएकोमा हामी सम्पूर्ण मध्यविन्दुका छोरीहरु निकै नै हर्षित छौँ । यहाँको सुखद कार्यकालको कामना गर्दै यहाँको कार्यकालमा समग्र छोरीहरु र बालिकाहरुको लागि नमुना काम गर्नुहुनेछ भन्ने आशा राख्दै शुभकामना समेत व्यक्त गर्न चाहन्छौ ।
२) गण्डकी प्रदेश सरकारले हाम्रो नगरपालिकामा विभिन्न योजनाहरुमा सहयोग पुर्याउनुभएको छ र सो कार्यक्रमहरुले हामी समग्र किशोरीहरुको लागि समेत सहयोग पुगेकोले यहाँबाट सहयोग भै सञ्चालन भएका कार्यक्रमहरु मुख्यमन्त्री नवप्रर्वतन कार्यक्रम अन्तर्गतबाट फोहोरबाट जैविक मल बनाउने केन्द्रको स्थापना, नगर भित्रका सम्पूर्ण बालबालिकाहरुलाई खुसीका साथ आफ्नो जिवनयापन बिताउन हाम्रो खुसी कार्यक्रम र विषादी रहीत खानपानमा सहयोग पुर्याउन अर्गानिक कृषिको कार्यक्रम सहयोग गर्नुभएकोमा यहाँलाई स–धन्यबाद यसको निरन्तरताको लागि समेत अनुरोध गर्दछौ ।
३) हामी बालबालिकाहरुको सुन्दर भविष्यको लागि विषादी रहीत खानपान र बाताबरणको निर्माणको लागि अर्गानिक कृषि प्रणालीको महत्व र यसको फाईदाको बारेमा गाँउगाँउमा सञ्चालनको लागि पहल गरियोस ।
४) हामी बालबालिकाहरुलाई कृषि पेशा र माटोप्रती आकर्षण बढाउन विद्यालय शिक्षाको पाठ्यक्रम र स्थानीय तहमा निर्माण हुने पाठ्यक्रममा श्रम, कृषि र माटो चिनाउने खालका कार्यक्रमहरु अनिवार्य रुपमा व्यवस्था गर्ने नीति अवलम्बन गरियोस् ।
५) विद्यालयमा उपलब्ध हुने दिवा खाजामा रैथाने खानाको प्रबद्र्धनको लागि स्थानीय सरकारसँगको समन्वयमा विद्यालयमा र घरमा नै करेसावारी निर्माण, बालबालिकालाई श्रमप्रति आकर्षणको लागि माटोसँगै बालबालिका कार्यक्रम र कृषिसँग बालबालिका कार्यक्रम सुरु गरियोस ।
६) आज पनि हामी छोरीहरु भ्रुणको अवस्थाबाट नै असुरक्षित छौ । जन्मेपछी पनि हामी बालिकाहरुलाई विभिन्न प्रकारको पीडा, हिंसा, दुव्र्यवहार, अन्याय र अत्याचार लगायतका असहज र अमानवीय व्यवहारका घटनाहरु यस प्रदेशमा पनि सार्वजनिक भईरहेका छन् । यो सवैको अन्त्य गर्न प्रदेश सरकारको नेतृत्वमा सबै स्थानीय तहलाई बालबालिका र किशोरीमैत्री वातावरण निर्माण तथा कार्यान्वयन, निरन्तर अनुगमन तथा मूल्याङ्कन गरी बालअधिकारको सुनिश्चितता गरियोस् ।
७) हाम्रो प्रदेशको बालबालिकासम्बन्धी ऐन आएकोमा हामीलाई खुसी लागेको छ । अव यसको सही रुपमा कार्यान्वयनको लागि स्थानीय तहसम्म नै विभिन्न समितिहरु र संयन्त्रको व्यवस्था गरियोस् । साथै मन्त्रालयहरु, प्रदेश बाल अधिकार समिति र विभिन्न संसदिय समिति देखी स्थानीय तहसम्म नै बालिकाहरुको लागि छुटै डेस्क, विशेष समितिको गठन गरि सञ्चालन गरियोस ।
८) प्रदेश भित्रका सार्वजनिक स्थानहरु, पार्कहरु, खेलमैदान, शहर सुरक्षित र यातायातका साधनहरु बालबालिकामैत्री, अपांगतामैत्री, र किशोरीमैत्री बन्नको लागि आवश्यक पर्ने विभिन्न पूर्वाधारहरुको निर्माण गरी सुरक्षित शहरको निर्माणमा पहल गरियोस् ।
९) बालबालिका राष्ट्रिय गौरव हुन, विद्यालय र बालबालिका शान्ति क्षेत्र हुन, बालमैत्री स्थानीय शासन, किशोरकिशोरी, युवामैत्री र पोषणमैत्रीको प्रबद्र्धन गर्न यो अभियान सबै स्थानीय तहमा विस्तार गरियोस्।
१०) खेलकुद लगायत साहसिक क्षेत्रहरूमा बालिका र किशोरीहरूको संरक्षण र सरोकारलाई प्राथमिकता दिनु आजको युगको प्राथमिकता हो । बालिकाहरुको खेलकुदमा सहभागिता अभिबृद्धीको खेलकुद मैदानको छुट्टै व्यवस्था र किशोर सरह किशोरीहरुलाई पनि प्रोत्साहनको लागि उचित पुरस्कारको वितरण जस्ता विषय प्रति ध्यान दिईयोस् ।
११) लैंङ्गिक समानताको लागि पुरुष, बालक र किशोरहरूको सक्रिय र सकारात्मक सहभागिता प्रवद्र्धन गर्न पुरुष सहभागिता अभियान सञ्चालन गरियोस् । बालिकाहरूको जीवन सुरक्षाको लागि बालिका विमा कार्यक्रम सँगै आमाबाबु तथा अभिभावक विहिन बालबालिका, अपांगता भएका बालबालिकाका लागि सामाजिक सुरक्षा सहज रुपमा पाउनको लागि वातावरण निर्माणमा पहल गरियोस् ।
१२) बालिका तथा किशोरीहरूको न्यायमा पहुँचको सुनिश्चितताका लागि बालबालिका र किशोरीमाथि हुने हिंसा, अनलाईन जोखीम र अन्य अपराधका घटनाको अनुसन्धान र न्यायिक प्रकृयाको लागि छिटो र निष्पक्ष कार्यान्वयन हुने संयन्त्रको व्यवस्था गरियोस् ।
१३) बालविवाह, बाल श्रमको अन्त्य र विशेष पृष्ठभुमीका बालबालिकाको पहिचान सहितको जन्मदर्ताको लागि प्रदेश सरकारको कार्ययोजना निर्माण गरि कार्यान्वयन गरियोस् ।
१४) हामी किशोरीका लागि नवलपुरका स्थानीय तहहरुसँगकोे समन्वयमा जागृति बाल तथा युवा सरोकार नेपालले क्यान्नालनसँगको साझेदारीमा देवचुली नगरपालिका वडा नं. १० मा बालिका सिकाई तथा स्रोत केन्द्र स्थापना भैराखेको खुसीको कुरा यहाँलाई सुनाँउन चाहन्छौ । सो सिकाई केन्द्रको यहाँले समेत भ्रमण गर्नुभएको स्मरण गराउँदै सो केन्द्रको सञ्चालन र निर्माणमा समेत प्रदेश सरकारबाट सहयोगको अपेक्षा राख्दछौ ।